فروت ست

فروت ست یک عبارت انگلیسی به معنی تنظیم میوه است. تنظیم میوه یعنی تغییراتی که در نهنج گل اتفاق می‌افتد تا میوه اولیه تشکیل شود. در واقع مرحله شروع تشکیل میوه را فروت ست می‌گویند. در این زمان تقسیم سلولی (ظرفیت‌سازی برای رشد) بیشتر از بزرگ شدن سلولی اتفاق میافتد. این همان زمانی است که میوه کوچک است و سرعت رشد بسیار پایینی دارد. اصطلاحاً در ایران به مرحله‌ای که باید جوانه‌ها برای یک فروت ست ایده آل آماده شوند، “فروت ست” میگویند و ما هم از همین اصطلاح در این مقاله استفاده کرده‌ایم.

برنامه فروت ست در طول فصل رشد، در ۳ نوبت اجرا می‌شود. نوبت اول بلافاصله پس از برداشت میوه، نوبت دوم زمان تورم جوانه‌ها و باز شدن اولین برگ‌ها در بهار و نوبت سوم بعد از تشکیل میوه‌ها است. اهمیت این مراحل در درختان مختلف میتواند متفاوت باشد که در جدول شماره ۱ (سهم یا ارزش مراحل فروت ست در درختان میوه) به خوبی مشخص شده است.

مراحل اجرای فروت ست

نوبت اول: فروت ست بعد از برداشت

در فروت ست بعد از برداشت، درخت در فرصت کوتاهی که دارد باید قبل از ریزش برگ‌ها، جوانه‌ها را تقویت کند. با محلول پاشی کودهای مورد نیاز برای برنامه فروت ست به درخت کمک خواهیم کرد تا مواد غذایی بیشتری را در جوانه‌ها ذخیره کند. دقت داشته باشید که هر چه از زمان برداشت میوه‌ها بگذرد توانایی برگ‌ها برای فعالیت و جذب عناصر کاهش می‌یابد. بنابراین سعی کنید فروت ست بعد از برداشت به تأخیر نیافتد و برگ هنوز سبزینگی مناسبی داشته باشد. در ضمن برای درختانی که زودتر از ۱۵ مرداد برداشت می‌شوند باید فروت ست از ۱۵ مرداد به بعد اجرا شود. ولی برای درختانی که بعد از ۱۵ مرداد برداشت می‌شوند، فروت ست بلافاصله پس از برداشت انجام گیرد.

نوبت دوم: فروت ست زمان تورم جوانه ها

در نوبت دوم فروت ست در زمان تورم جوانه ها توصیه می‌شود. دقت داشته باشید که در بسیاری از درختان مانند درختان هسته دار با توجه به اینکه برگ در زمان تورم جوانه وجود ندارد بنابراین فروت ست در زمان تورم جوانه ها نیز تاثیر زیادی نخواهد داشت. ولی در درختانی مثل درختان دانه دار یا انگور باید در زمان باز شدن اولین برگ ها و قبل از باز شدن گل ها فروت ست انجام شود. سهم یا ارزش فروت ست تورم جوانه ها بسته به نوع درخت در جدول شماره ۱ مشخص شده است.

نوبت سوم: فروت ست بعد از تشکیل میوه

در نوبت سوم نیز بعد از تشکیل میوه فروت ست اجرا می‌شود که موجب افزایش ظرفیت بزرگ شدن میوه و جلوگیری از ریزش آن در فصل گرم می‌شود. زمان اجرای این مرحله کاملا مشخص است و در زمان نخودی شدن یا فندقی شدن میوه (بسته به نوع میوه) اجرا می‌شود.

به علت کمبود فعالیت ریشه‌ها و کاهش جذب عناصر غذایی در اوایل بهار، محلول‌پاشی در این زمان تأثیر کمتری نسبت به فروت ست پس از برداشت در پاییز دارد. در بسیاری از درختان حدود ۷۰ درصد عناصری که برای مرحله شروع تشکیل میوه (فروت ست) مصرف می‌شود از طریق ذخایر سال قبل تأمین می‌شود (فروت ست بعد از برداشت) و اعمال کود در همان سال (بهار) تأثیر حدود ۳۰ درصدی خواهد داشت.